Dün Çağan Irmak’ın yönettiği Nadide Hayat filmini severek izledim. İçinde beni etkileyen mesajlar vardı. Ancak en çok etkileyen Nadide Hanım’ın süslendiği bir sahnede söz ettiği olasılıklar bavulu kelimeleri oldu. Beklenmedik bir yerde gayet şık giyindiğinde rol arkadaşlarından birisi bunlar nereden çıktı diye soruyor ve “olasılıklar bavulundan, herkesin mutlaka olmalı” benzeri bir cevap geliyor.

Bu olasılıklar bavulu ismi benim çok hoşuma gitti. Yaşamda karşımıza çıkabilecek her duruma hazır olmayı ifade etti bana olasılıklar bavulu. Yani olası her duruma karşı sağlam bir duruşla hazır olmayı, o durumlarda yapabilir olduklarımızı bilmeyi ve ona göre hareket etmeyi. Sonra dedim ister kadın, ister, erkek, ister genç, ister yaşlı, ister küçük bir işletme, ister büyük bir kurum olsun, hepsinin de sahip olması gereken bir şey olasılıklar bavulu. Yaşamda karşımıza çıkabilecek kolay ya da zor, ters ya da düz, heyecanlı ya da durağan her bir duruma karşı duruşu belirleyecek bir birikim bana göre olasılıklar bavulu. Bence hepimizin içinde de gizli bir yerlerde duran bir bavul bu. Bazen farkında olup içinden bir şeyler çıkarıyoruz, bazen de hiç varlığını fark etmiyoruz. Halbuki bu bavulu fark etmek, içinde nelerin hazırda durduğuna bakmak, sonra neler olsa, neleri de koysak yararlı oluru keşfetmek, yaşamda karşılaşılan ani, zor, heyecanlı, karmaşık durumlarda bize her zaman olduğundan çok daha fazla destek olabilir. Tıpkı insanlar gibi, tıpkı bizler gibi kurumlar da birer organizma, yani bizlerin çoğul hali. Onlar da kendilerine bir olasılıklar bavulu hazırlasalar ve içindekileri bilerek yönetseler, bu bavul onların da çok işine yarar sanki.

Bazen küçük, bazen büyük, bazen düzenli, bazen dağınık ama bir bavulumuz her zaman olmalı, hatta belki de var. Önemli olan onun içindekileri bilmek, bazen yeni olanları keşfetmek, bazen de gerekli olan eksikleri içine katmak. İşte o zaman o bavulun varlığı kadını, erkeği, genci, yaşlıyı, kurumu, takımı son derece rahatlatır ve gülümseterek yol aldırır diye düşünüyorum. Sizler ne dersiniz?

2015 yılı hakkında konuşurken dünyada, ülkemizde, kurumumuzda, çevremizde yaşanan pek çok üzücü, can acıtan, kızdıran, geren, kısaca insana kendisini kötü hissettiren olay geliveriyor gözümüzün önüne. Gözümüzün önüne geldiğinde de yaşamımızın tümünü etkileri altına alma eyiliminde oluyor bu negatif olaylar ve yaşananlar.

Tam da bu noktada söylemek istediğim bir şeyler var. Elbette çok zor zamanları görmezden gelmek değil, elbette yaşanan olumsuzlukları yok saymak değil, elbette duyarsız ve vurdum duymaz olmak değil söylemek istediklerim. Yeni yıla başlarken tüm bu zor zamanların içinde var olan güzel ve iyi şeyleri de fark etmek ne kadar önemli sadece onu söylemek istiyorum. Mutlu olduğumuzu anlamak için tüm yaşamın hiç pürüzsüz ve arızasız olması gerekmediğini söylemek istiyorum.

Beynimizin çalışma sistemi gereği yaşanan zor günler, üzüntüler, kızgınlıklar, negatif tecrübeler zaten son derece önde durma eğilimindeyken, bunların üzerine bir de biz olup biten iyileri görmeyi bilinçli olarak seçme kararlılığında değilsek, bu kez gerçekten mutsuz ve depresif olma ve çözüm üretemez hale gelme konusunda son hız ilerlemek kaçınılmaz oluyor.

Bu kaçınılmaza giden yola girmek yerine ne yapmak lazım o halde? Aslında yapılacak şey son derece basit ve bir o kadar da zor. Biraz bakış açısını yöneten kendi iç kameralarımızın baktığı yönü fark etmek ve belki de biraz netlik ve bulanıklık ayarlarıyla oynamak lazım. Bunu yapmak son derece kolay, ama alışkanlıklarımız, o benim elimde değil ki diyen iç sesimiz, bu kadar aksilik içinde mutlu ve iyi hissetmek mi , dalga mı geçiyorsun sorusunu soran kendimiz ortaya çıktığında da bunu yapmak bir o kadar zor.

Peki nasıl oynanacak bu ayarlarla ve bu konuda kendi kendimizle nasıl uzlaşılacak? Ne yaparsak bu yönde bir şeyler yapmış oluruz? Bu oynamaları yapmaya başlamanın birinci adımı artısıyla, eksisiyle bir var olan durum tasviri yapmaktan geçiyor. Şu anda yaşamımda neler var. Hangileri iyi gidiyor, hangileri tam da istediğim gibi değil. Bana iyi gelen neler var, bana kötü hissettirenler neler. Bana kötü hissettiren şeylerle ilgili benim yapabileceğim neler var, benim elimde olmayanlar hangileri? Yani tam anlamıyla bir tasvir yapmak, yani durumu gösteren bir resim çizmek; tam da bugüne ait bir resim. Ardından da bugünkü resim buyken, ben tam ne yapmak istiyorum ve onu elde etmek için nasıl adımlar atmaya ihtiyacım var? Peki, beni neler harekete geçirir? Sorularını yanıtlamak lazım. Bunları yaparken de bizi ilerlemekten alıkoyan alışkanlıklarımızı bizimle sert bir tonda konuşan iç sesimizi yakalamak ve yönetmek lazım.

Böyle bir analiz yapmak, analizin bize tam olarak neleri gösterdiğini anlamak ve peşinden hareket planı oluşturmak, aslında tüm zorluklara karşın iyi gidenleri fark etmeyi, içlerinde mutlu olmamızı destekleyen parçaları keşfetmeyi, yürüdüğümüz yolun çıkacağı yolları bulmayı, bir şeyler yapıyor olmaktan dolayı kendimizi iyi hissetmeyi ve kendi yaşamımızı güzelleştirmeyi sağlar.

Bazen öğrenilmiş çaresizlik, bazen negatiflerin yönetmediğimiz kalıcı etkisi bize yaşamı ve yaşamayı giderek daha zor halde göstermeye başlar. Bunun üstesinden gelebilecek tek kişinin kendimiz olmasından hareketle, 2016 yılı içinde , dönem dönem durum analizleri yapmaya, o durumların içinde kendinizi iyi hissettirecek davranış ve düşünme stratejileri oluşturmaya, neleri sürdürüp, neleri yapmaktak vaz geçeceğinizi planlamaya ve aslında özetle her durum ve şartın içinde size mutlu ve iyi hissettiren neler varsa onları keşfetmeye ve olmasını istediğiniz şeylere doğru gidecek ve tümüyle size ait adımlarla yürümeye ne dersiniz?