Performans yönetim sistemi, performans değerlendirme sistemi, yıllık performans gözden geçirme sistemi. 25 yıldır insan kaynakları alanında çalışırım, bir türlü içime sinmedi bu isimler. Her zaman bana arabaları çağrıştırdı. Düşünün bir, yönettiğimiz şey ne, ölçtüklerimiz neler? Tanımı çok da kolay ve gerçekçi olmayan performansı mı yönetiyoruz, yoksa insanın çalışma sistemini ve verimini mi?

Ben şöyle düşünüyorum: Bir kurum, aslında bir organizma; İçinde onlarca, yüzlerce birey barındıran ve yaşayan bir organizma. Kurumları yaşayan organizmalar, içindeki bireyleri de o organizmaların canlı parçaları olarak düşününce, performans kelimesinin yerini bana göre sağlıklı işleyiş ve gelişim alıyor. Kurumsal olarak günlük sıkıntılara takılıp kalmadan bakmak mümkün olsa, aslında yapılmaya çalışılan kurumun önce sağlıklı işlemesini sağlamak, sonra da gelişmesini desteklemek.

Sağlıklı işleyiş ve gelişim bana göre performans yönetim sistemlerinin aslı ve esası, çünkü yapılmaya çalışılan, adı her ne olursa olsun, ilgili kurumun yaşayan her bir parçasının hayatta olduğundan, yaşadığından, geliştiğinden ve etrafını zenginleştirdiğinden emin olmak.

Hedef böyle tanımlanınca, o hedefe giden adım taşları da hızla sıralanıyor.

• Her bir bireyin kendisine yönelik farkındalığını güçlendirmek, ne yapıyor, o yaptıklarını nasıl yapıyor ve daha iyi olması için neler gerekir ortaya koymak
• Her bir bireyin yaptıkları ve kendisi hakkında başkalarının bildiği, ancak kendisinin bilmediklerini bilmesini kolaylaştıracak, açık paylaşım sistemlerini kullanılır hale getirmek, yani kör noktaların artık görünür olmasını sağlamak
• Açıklık, güven ve paylaşım ortamı yaratarak, her bir bireyin kendine ait tuttuğu ve sakladığı, kullandığında yaptığı işi ve bulunduğu ekibi geliştirecek ve büyütecek kaynaklarını kullanması için ortam yaratmak
• Popüler deyişle potansiyellerini, ya da en basit söyleyişle, bireylerin hangi alanlarda kendilerini gösterebileceklerini keşfetmelerine yönelik sistemleri devreye almak

Bu dört alandan bakınca, performans yönetim sistemi denilen şey, aslında araba veya yakıt performansı gibi bir şey değil. En derinde istenen, bir kurumun en değerli kaynağı olan, o kurumun farklılaşmasının biricik etkeni olan “insan”ı tanımaya, anlamaya, gelişimine destek olmaya ve bu sayede de hem kurumun hedeflerine, hem beklenen iş sonuçlarına, hem de bireysel tatmine katkıda bulunacak bir sistem yaratmak. Bu sistemleri doğru tanımlayan ve doğru yöneten kurumlar, bulundukları kurumun iş başarısına katkıda bulunacak daha güçlü bir sistem kurmanın neredeyse mümkün olamayacağını hızla kavrayan kurumlar haline gelirler.

Bu sistemin doğru yapılandırılması, doğru kullanılması, doğru anlatılması hatta adının da doğru konulması, uygulanan sistemi bir müfettişlik yöntemi olmaktan kurtarıp, gelişim ve büyüme, güven ve açıklık, strateji ve iş sonuçları odaklı bir sisteme dönüştürecektir.